There is no planet B

Την προηγούμενη Τρίτη πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη διάσκεψη του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή. Παρά τις μαζικότατες διαδηλώσεις του κόσμου σε διεθνές επίπεδο (στην Ελλάδα ωστόσο μη αξιοσημείωτες), μια ακόμη διάσκεψη για το κλίμα σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο έληξε άδοξα, αφού δε σημειώθηκαν βήματα προς ένα περίγραμμα μέτρων που θα αντικαταστήσουν το πρωτόκολλο του Κιότο. Η απροθυμία προς αυτήν την κατεύθυνση θα μπορούσε ίσως σχηματικά να αποτυπωθεί στο ερώτημα για το ποιος θα πληρώσει το κόστος της αλλαγής πορείας στην παραγωγή, στην ενέργεια και γενικότερα στο οικονομικό μοντέλο: οι παλαιότερες (ΗΠΑ, Ευρώπη) ή οι νεότερες (Κίνα, Ινδία κτλ.) βιομηχανικές δυνάμεις; Η Ευρώπη πάντως, αν και αδυνατεί να λειτουργήσει με τρόπο ουσιαστικό στην εύρεση λύσεων σε άλλα φλέγοντα προβλήματα, επί του συγκεκριμένου θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι έχει χαράξει αποτελεσματικές πολιτικές, όντας σήμερα υπεύθυνη μόλις για λιγότερο από 10% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, κατέχοντας όμως σχεδόν το ένα τέταρτο στην πίτα της παγκόσμιας παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών. 

Ενδιαφέρων ο προβληματισμός του Αλέκου Λασκαράτου που ακολουθεί, με αφορμή τη διάσκεψη: «Το παλιό ερώτημα της επιστημονικής κοινότητας για το κατά πόσο η κλιματική αλλαγή (ή για να το θέσω ορθότερα, η υπερθέρμανση του πλανήτη) είναι μια πραγματικότητα ή όχι, δεν υφίσταται πια. Εκείνο το ερώτημα που υφίσταται, για μερικούς, είναι κατά πόσο το φαινόμενο αυτό είναι ανθρωπογενές ή όχι, αν δηλαδή αιτία είναι η βιομηχανική ανάπτυξη και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (κυρίως του διοξειδίου του άνθρακα) που τη συνοδεύουν, ή μία φυσική κλιματική διακύμανση όπως αυτές που έχουν συμβεί και στο παρελθόν. Ερώτημα με επιστημονικό ενδιαφέρον σίγουρα, ουσιαστικά όμως κενό περιεχομένου, σε ό,τι αφορά τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν. Kαι τούτο διότι, ανεξάρτητα του εάν οι ανθρωπογενείς εκπομπές προκάλεσαν το φαινόμενο, είναι προφανές ότι οι συνεχιζόμενες αλόγιστες εκπομπές μόνο επιδείνωση μπορούν να προκαλέσουν. Είναι λοιπόν φανερό πως είναι επιτακτική ανάγκη να γίνει προσπάθεια να μειωθούν σε παγκόσμιο επίπεδο οι εκπομπές αυτές. Είναι χαρακτηριστικό πως οι ΗΠΑ, κυρίως επί προεδρίας G.W. Bush, παίζοντας το χαρτί της μη-ανθρωπογενούς προέλευσης της υπερθέρμανσης του πλανήτη, αρνήθηκαν να λάβουν ουσιαστικά μέτρα, με αποκορύφωμα την άρνηση της υπογραφής της Σύμβασης για το Κλίμα του ΟΗΕ, γνωστής ως Σύμβασης του Κιότο. Κύριο (μη ομολογημένο) δικαιολογητικό η προστασία της αυτοκινητοβιομηχανίας της. Άλλες χώρες με σημαντικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, είναι η Κίνα, η Ινδία, και η Βραζιλία, οι οποίες μέχρι σήμερα, ας μου επιτραπεί η έκφραση, “σφύριζαν αδιάφορα”. Πρωτοπόρος στη μείωση των εκπομπών, η Ε.Ε., η οποία ενώ κατέχει τη δεύτερη ή τρίτη θέση στην παγκόσμια βιομηχανία, είναι σήμερα, μετά από σειρά αυστηρών μέτρων που έχει λάβει, υπεύθυνη για μόλις το 10% των παγκόσμιων εκπομπών».