«Μιλήστε ελληνικά το Μάρτιο»

Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική·
το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου.
Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου.

Το Άξιον Εστί, Οδυσσέας Ελύτης

Αν και οι αμμουδιές του Ομήρου πέφτουν λίγο μακριά από την Ωκεανία, αυτό σε τίποτα δεν εμπόδισε την ελληνική κοινότητα της Μελβούρνης από τη διοργάνωση της εκστρατείας «Μιλήστε ελληνικά το Μάρτιο», που στόχο έχει την ενθάρρυνση της εκμάθησης της γλώσσας στην εκεί διασπορά. Ψυχή της εκστρατείας ο κ. Μάικ Ζαφειρόπουλος, μέλος της ελληνικής κοινότητας με εντυπωσιακό βιογραφικό όσο αφορά την προσφορά του στα κοινά, από ποικίλες μάλιστα θέσεις, π.χ. ως δήμαρχος του Φίτζροϊ, ως διευθυντής της δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας SBS, ως διευθυντής του υπουργείου μετανάστευσης κ.α. Ο συγκεκριμένος μήνας, βέβαια, δεν επιλέχθηκε τυχαία, αφού συνδέεται τόσο με την εθνική επέτειο όσο και με σειρά ελληνικών φεστιβάλ σε όλη την Αυστραλία. 

Ζώντας στο εξωτερικό και έχοντας συναναστραφεί ομογενείς δεύτερης γενεάς, δε δυσκολεύομαι να κατανοήσω το κίνητρο πίσω από τη διοργάνωση της εκστρατείας. Όπως παραδέχονται οι διοργανωτές, «βλέπουμε πολύ συχνά παππούδες και γιαγιάδες που ενώ δεν μπορούν να μιλήσουν καλά αγγλικά, εντούτοις να τα χρησιμοποιούν για να μιλήσουν με τα εγγόνια τους. Δυστυχώς, όσο περνούν τα χρόνια, η γλώσσα εγκαταλείπεται. Το βλέπω από τα δικά μου παιδιά. Ενώ πηγαίνουν το απόγευμα για λίγες ώρες στο ελληνικό σχολείο, δεν νιώθουν άνετα με τα ελληνικά. Κι εμείς, ενώ θα έπρεπε να τους μιλάμε ελληνικά στο σπίτι, συχνά για ευκολία καταφεύγουμε στα αγγλικά». Κι όλα αυτά πόσω μάλλον στην σύγχρονη εποχή της επανάστασης της πληροφορικής και της αλλαγής του τρόπου της μεταξύ μας επικοινωνίας μέσω των κοινωνικών δικτύων. Εκεί όπου η ιστορική ορθογραφία προτιμάται πολύ λιγότερο σε σχέση με τα ευκολότερα και πιο ανεπίσημου ύφους greeklish. 

Θα συμφωνήσω, λοιπόν, με τον κ. Ζαφειρόπουλο όταν κάνει λόγο για αναθεώρηση του τρόπου προσέγγισης του θέματος, και συγκεκριμένα έτσι που να αξιοποιείται γι΄ αυτό το σκοπό το τεράστιο κεφάλαιο των Ελλήνων του εξωτερικού, ανάμεσα στους οποίους, ιδίως τελευταία, υψηλά καταρτισμένοι επιστήμονες και τεχνολόγοι. Όπως λέει, για παράδειγμα, Έλληνας ομογενής από τη Γερμανία είναι ο δημιουργός της επιτυχημένης εφαρμογής Quizdom, που στηρίζει την εκστρατεία λανσάροντας για τους κατοίκους της Αυστραλίας ειδικό διαγωνισμό γνώσεων καθ΄ όλη τη διάρκεια του Μαρτίου. 

Προσωπικά, θεωρούσα αδιαπραγμάτευτη την αξία της μητρικής μου γλώσσας (αναπόσπαστο κομμάτι της οποίας φυσικά αποτελεί η γραφή), μιας γλώσσας στην οποία τυχαίνει να έχουν γραφτεί κείμενα παγκοσμίου πολιτιστικής κληρονομιάς, μέχρι που προσφάτως ρωτήθηκα και έπρεπε να επιχειρηματολογήσω σε τι εξυπηρετεί τάχα σήμερα η ιδιαίτερη και πλέον όχι και τόσο διαδεδομένη ελληνική γραφή, όταν κάλλιστα θα μπορούσε να αντικατασταθεί από μια πολύ ευκολότερη φωνητική ορθογραφία με λατινικούς χαρακτήρες, ή αλλιώς με greeklish. Την πιο πειστική απάντηση τη βρήκα από το Γιάννη Πατίλη*: «Αυτό που ξέρω για τον εαυτό μου είναι ότι υπερασπίζομαι την ιστορική ορθογραφία όχι για να είμαι περισσότερο ή καλύτερος Έλλην, αλλά για να πλουτίζω διαρκώς, κρατώντας την σε εγρήγορση, την ψυχοπνευματική μου εμπειρία και καλλιέργεια, και δι΄ αυτής να είμαι λιγότερο ευάλωτος, όχι τόσο και μόνο ως εθνικό υποκείμενο, αλλά ως κριτικός, πολιτικός και ανθρώπινος νους, απέναντι στις ομογενοποιητικές πολιτισμικές πρακτικές του καιρού μου».

* «Ελληνικά και Ιστορική Ορθογραφία στην Πλανητική Εποχή», Δοκίμιο, Εκδόσεις Πλανόδιον