Ανασκαφές στην Αμφίπολη και παιχνίδια εντυπώσεων

Πάνω από ένα μήνα μετά τα πρώτα δημοσιεύματα και φημολογίες περί σπουδαίου αρχαιολογικού ευρήματος στην περιοχή της αρχαίας Αμφίπολης, το ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης, ηλεκτρονικών και έντυπων, παραμένει αμείωτο. Χωρίς ακόμη να έχουν ολοκληρωθεί οι αρχαιολογικές έρευνες, οι ειδικοί κάνουν λόγο για σημαντική ανακάλυψη, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα ενδείξεις. Από την άλλη, δημοσιογράφοι και κάθε είδους δημοσιογράφοντες του διαδικτύου οργιάζουν με τις εικασίες τους σχετικά με τον κάτοχο του μεγαλοπρεπούς ταφικού μνημείου και είναι να αμφιβάλει κανείς αν τελικά έτσι οι ειδικοί επιστήμονες είναι σε θέση να κάνουν σωστά τη δουλειά τους, και δικαιολογημένα από αυτή την άποψη αντιδρούν (δες εδώ). Και αυτό, φυσικά, που υποψιάζει και τον πιο ανυποψίαστο είναι η σπουδή με την οποία επιδίδεται η κυβέρνηση Σαμαρά στην επικοινωνιακή διαχείριση του θέματος. Την ώρα που συνεχίζουν να περνούν από τη Βουλή εξοντωτικά φορολογικά μέτρα, π.χ. ο ΕΝΦΙΑ, βασικό μέλημα της κυβέρνησης είναι η αδιάλειπτη ενημέρωση των πολιτών σε σχέση με την πορεία των ανασκαφών, από ειδικά μάλιστα διορισμένη γνωστή δημοσιογράφο ως υπεύθυνη επικοινωνίας του υπουργείου!

Και το όλο θέμα αφορμή για να αναρωτηθεί κανείς για το πώς οραματίζονται οι σύγχρονοι άρχοντες τη χώρα-μέλος της Ε.Ε. και το πώς χαράζονται πολιτικές στην κατεύθυνση αυτή. Είναι δυνατόν να επιζητείται η αλλαγή της εικόνας της μέσα από φτηνιάρικα παιχνίδια εντυπώσεων, με όρους Marketing; Η απελευθέρωση των υπόδουλων και η ίδρυση του νεότερου ελληνικού κράτους ευνοήθηκε σε μεγάλο βαθμό, ως γνωστόν, από την ιδιαίτερη συμπάθεια των τότε Μεγάλων Δυνάμεων για την Αρχαία Ελλάδα. Σχεδόν δυο αιώνες μετά φαντάζει, ωστόσο, αδιανόητο και ντροπιαστικό οι σύγχρονοι Έλληνες να προσπαθούν να καρπώνονται από τους ένδοξους προγόνους τους και μόνο.

Φυσικά δεν εννοώ ότι είναι κατακριτέα η σωστή διαχείριση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Αντιθέτως, ευπρόσδεκτη θα ήταν σήμερα μια εφαρμογή όσο το δυνατόν πιο μοντέρνας λειτουργίας και οργάνωσης των ελληνικών μουσείων στο πλαίσιο ενός νέου διεθνούς παραδείγματος στον τομέα. Πρωτοπορία στον τρόπο λειτουργίας των ελληνικών μουσείων, που δίχως αμφιβολία τόσα έχουν να εκθέσουν, ώστε να αποτελέσουν τους νέους τόπους συναντήσεως και συναναστροφής μας, τόπους της ανεπιτήδευτης «διά βίου καλλιέργειάς» μας και τελικά καύχημα της ρημαγμένης ελληνικής κοινωνίας, όπως προτείνει ο Γιανναράς.

Δυστυχώς, όμως, όχι μόνο δεν εκσυγχρονίζονται, αλλά ρεπορτάζ της «Καθημερινής» φέρνει στο φως αστείες ιστορίες παρακμής στον τρόπο λειτουργίας των υφιστάμενων δομών αρχαιολογικών μουσείων, όπως π.χ. των πωλητηρίων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και του αρχαιολογικού χώρου του Ακρωτηρίου Σαντορίνης. «Πόσα είναι τα έσοδα που χάνει το κράτος από το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι δεν διαθέτει ένα εύρυθμο και λειτουργικό πλαίσιο για τα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους, κάτι που αγγίζει τρεις διαφορετικούς τομείς: τις προσφερόμενες υπηρεσίες και προϊόντα στα πωλητήρια και τα εστιατόρια/αναψυκτήρια, τα τέλη φωτογράφισης - κινηματογράφησης και γενικότερης ναύλωσης ενός χώρου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος από ιδιώτες και, τέλος, τη δημιουργία πολιτιστικών προϊόντων τεχνολογικής αιχμής, όπως λ.χ. οι εφαρμογές για κινητό τηλέφωνο», πόσα;

Σκίτσο του Ηλία Μακρή