Δε θυμάμαι τελευταία να με αρπάζει βιβλίο έτσι από την πρώτη κιόλας σελίδα του. Ήξερα μεν ότι πρόκειται για καλό ανάγνωσμα και για αυτό το λόγο είχε πάρει άλλωστε περίοπτη θέση στις υψηλές στοίβες με τα προς ανάγνωση. Αλλά εκείνο το βαρεμένο βράδυ που είπα να ξεκινήσω το Κρέας για τους λύκους του Χάρι Κούνζρου, δεν περίμενα ότι θα γοητευτώ έτσι από ένα μυθιστόρημα γεμάτο επίμονα υπαρξιακά ερωτήματα, καίριες κοινωνικές ανησυχίες και άκρως επίκαιρες πολιτικές συγκυρίες!
Ο πρωταγωνιστής, ένας 40ρης συγγραφέας σε κρίση και αναζήτηση έμπνευσης για το επόμενο βιβλίο του, φτάνει υπότροφος σε ένα ερευνητικό ινστιτούτο λίγο έξω από το σύγχρονο Βερολίνο, αφήνοντας πίσω την οικογένειά του στη Νέα Υόρκη. Εκεί σε ένα κλίμα πολύ κατώτερο των αρχικών προσδοκιών του αποκλίνει σταδιακά του στόχου του. Κι αφού γίνει ακροατής εξιστόρησης απίστευτων γεγονότων από την εποχή της Ανατολικής Γερμανίας, βρίσκεται μέσα από διαβολικές συμπτώσεις αντιμέτωπος με υπονομευτές ουσιαστικών για αυτόν αξιών. Μπροστά σε όλο αυτό νιώθει ότι δεν μπορεί παρά να αντιδράσει, πράγμα που επιλέγει να κάνει φτάνοντας στα άκρα. Είναι τέτοιες καταστάσεις αναστρέψιμες; Κι αν ναι, πόσο επώδυνη είναι η επούλωση των πληγών που αφήνουν;
Ο πρωτότυπος τίτλος του βιβλίου, βλ. Red Pill, δεν παραπέμπει τυχαία στην εμβληματική κινηματογραφική σκηνή της ταινίας Matrix στην οποία τίθεται το δίλημμα να ιδωθεί κατάματα η σκληρή πραγματικότητα ή όχι. Κάπως έτσι κι ο πρωταγωνιστής του βιβλίου σαν άλλος ήρωας του Matrix φαίνεται να κάνει την επιλογή του έτοιμος για το τίμημά της. Μια επιλογή μέσα σε ένα δυσοίωνο τοπίο στο οποίο όχι απλά κυριαρχεί ρητορική μίσους κατά των εκάστοτε ξένων μεταναστών, αλλά κι εν γένει κατά του συνανθρώπου. Με την περιβαλλοντική καταστροφή να αφήνει αδιάφορους και την τεχνολογική εξέλιξη να αποκτηνώνει. Ιδού πώς αποτυπώνονται εύστοχα αυτά σε κείμενο του πρωταγωνιστή εν είδει μανιφέστου:
"Έγραφα για ένα παράδοξο ότι η γη φλέγεται αλλά εμείς εξακολουθούμε να τη βρίσκουμε παγωμένη και δυσπρόσιτη. Ότι δεν νιώθουμε να είμαστε στο σπίτι μας. Ότι παρά την αποστασιοποίησή μας, την αδυναμία μας να βιώσουμε τον εαυτό μας ως φύση –ή ίσως εξαιτίας αυτής της αδυναμίας – βρισκόμαστε σε κρίση. Φυσικά, αυτό το «εμείς» ήταν στην πραγματικότητα ένα «εγώ», μια καθολίκευση του προσωπικού μου πανικού. Ήξερα, ωστόσο, ότι δεν ήμουν μόνος μέσα σ' αυτές μου τις σκέψεις, ακόμη κι αν τα συμπεράσματα στα οποία κατέληγα μπορεί να φαίνονταν στους άλλους απαράδεκτα, ίσως και ακατάληπτα. Έγραφα ότι αντιμετωπίζουμε έναν απροσμέτρητο κίνδυνο, υπό την έννοια ότι είναι αδύνατον να ποσοτικοποιηθεί. Έναν εξωτερικό παράγοντα, που αργά ή γρήγορα θα κρύψει τον ήλιο. Έγραφα για πανδημίες και για το λιώσιμο των παγετώνων, για πόλεις βυθισμένες στο νερό και για εκατομμύρια κλιματικούς μετανάστες, για ένα μέλλον όπου κάθε φωνή που θα δήλωνε πίστη στις οικουμενικές ανθρώπινες αξίες θα σαρωνόταν από έναν βάναυσο φυλετισμό. Έγραφα για ένα σύστημα που τελικά θα κατάφερνε να ξεφορτωθεί εντελώς τη δημόσια πολιτική ζωή και θα την αντικαθιστούσε με το αλισβερίσι: ένα μαύρο κουτί, που κανένας δεν θα μπορούσε να το εποπτεύει, ορατό μονάχα στα συναλλασσόμενα μέρη. Δεν θα υπήρχαν δικλείδες ασφαλείας, δεν θα υπήρχε δυνατότητα να αμφισβητηθούν οι αποφάσεις των συναλλασσόμενων, δεν θα υπήρχαν «δικαιώματα», παρά μόνον η ωμή άσκηση της εξουσίας".
Και σαν να μην ήταν όλα αυτά αρκετά για να συντονιστώ με το κείμενο, η πλοκή διαδραματίζεται τις παραμονές των αμερικανικών προεδρικών εκλογών του 2016, τότε που προς μεγάλη έκπληξη παίρνει την προεδρία ένας αλαζόνας, λαϊκιστής, σεξιστής, ρατσιστής, συνωμοσιολόγος υποψήφιος. Σήμερα οκτώ χρόνια αργότερα πριν από λίγες μέρες αυτός ο ίδιος υποψήφιος, έχοντας στην πράξη ως πρόεδρος επιβεβαιώσει τις χειρότερες προβλέψεις κι εγκαθιδρύσει μια γενικότερη κουλτούρα ασυδοσίας κι υπονόμευσης των θεσμών, το λεγόμενο «τραμπισμό», ξαναπήρε την προεδρία.
Δεν ξέρω τι επιφυλάσσει αυτό για το μέλλον. Κι ούτε ξέρω τι αισθητά καλύτερο θα επιφύλασσε η εκλογή της Κάμαλα Χάρις. Ίσως κάτι πιο προβλέψιμο πάντως. Είναι πολλές οι προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα, και σαν να μη φτάναν οι μη ανθρωπογενείς, δημιουργεί ο ίδιος ο σύγχρονος άνθρωπος κι άλλες. Δημιουργώντας την ίδια στιγμή πολύ πόνο και δυστυχία. Υπάρχει άραγε σωτηρία; Η χαραμάδα ελπίδας που αφήνει ο Κούνζρου στον αναγνώστη σκιαγραφείται ως εξής:
«Ο άνθρωπος μόνος του είναι κρέας για τους λύκους. Έτσι μας θέλουν. Απομονωμένους. Θηράματα. Άρα πρέπει να βρούμε ο ένας τον άλλον. Πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν μπορούμε να υπάρξουμε μόνοι».
